De gemeente Sint-Laureins en de kerkfabriek wensen een herinrichting te realiseren in de O.L.V. Hemelvaartkerk in deelgemeente Watervliet.
De aanleiding is de beslissing tot nevenbestemming van de kerk: zodat er naast kerkelijke diensten ook ruimte is voor een toeristisch infopunt, tentoonstellingen en polyvalente ruimte (voor lezingen en concerten).

De gemeente heeft Veneco aangesteld voor de opvolging van de plaatsingsprocedure, alsook ter begeleiding en coördinatie van de realisatie.

Ons team werd als laureaat aangeduid.

Watervliet is een groene gemeente. In 2008 werd ze nog verkozen als één van de vijftien mooiste dorpen van Vlaanderen.

De kerk ligt aan het centrale dorpsplein met daarrond verschillende belangrijke achttiende-eeuwse bouwwerken zoals o.a. het vroegere stadhuis, de pastorie, de waterpomp en de boterbank. Er passeren of starten verschillende wandel- en fietroutes.

Zowel de omgeving van de kerk, de kerk zelf, als het interieur en aanwezige kunstwerken hebben een belangrijke erfgoedwaarde.
Via het project Vlaamse Meesters in situ en de erfgoedsprokkels worden het draagvlak, belang en bewustwording rond het religieuze erfgoed van deze kerk aangemoedigd en ondersteund.

De kerk beschikt over een ruim aanbod aan kunstschatten met als pronkstuk het drieluik 'Nood Gods' van de meester van FrankFurt.

Tijdens het evenement Oogst op ’t Stee, dat jaarlijks doorgaat op 15 augustus, wordt de kerk opengesteld en stellen kunstenaars en ambachtslui hun werk tentoon in de kerk te midden van de kunstschatten.

Waarom de kerk van Watervliet ook wel “de Kathedraal van het Noorden” wordt genoemd, is in één oogopslag duidelijk.
Het casco heeft een sterke beeldwaarde. De genereuze stenen ‘mantel’ vraagt om een respectvolle behandeling.
Tegelijkertijd zijn de architectuur en ruimtelijkheid krachtig genoeg om een complementaire beleving toe te laten.

De kerk kent een interieur met een rijk palet aan waardevolle, karakteristieke en terugkerende elementen: donkergetinte houten meubelelementen (orgel, preekstoel, biechtstoelen, koorbanken, etc) op een zwarte vloer, tegenover een witte pleisterwerk achtergrond.

Ingrijpen in een dergelijke kathedraaleske ruimte is een opgave van ingetogen chirurgie en het vastpakken van kostbare eigenschappen die op de site aanwezig zijn.

Erfgoed is niet gebaat bij een splinterbom aan ingrepen die overal iets wijzigt en zo het totaalbeeld afbrokkelt. We grijpen daarom heel geconcentreerd in en maken onze ingrepen in detaillering en praktische uitwerking reversibel zonder al te zwaar breekwerk. We geven een antwoord op de huidige noden, maar zijn er ons ten volle van bewust dat deze kunnen wijzigen in de toekomst.

Een flets en generiek ontwerp doet geen eer aan de kwaliteit van erfgoed. Daarom drukken de nieuwe onderdelen in hun verschijning iets uit; ze voegen in ‘ontwerpende sterkte’ een laag toe aan het geheel. We durven aanwezig zijn en verrijken, zonder te overstemmen.

Langs weerszijden van het oksaal bij het binnenkomen van de kerk liggen momenteel twee ruimtes, uitlopers van de zijbeuken, die minder gebruikt worden door hun hoekpositie in de totale ruimte van de kerk. Hierdoor missen ze kansen. Het zijn zones in de luwte die nu een beetje onhandig gebruikt worden als doorloopruimte en stockageplaats voor stoelen, beelden en ander los materiaal. Geen van beide ruimtes kunnen volwaardig worden ingezet voor de beleving van de kerk, maar daar ligt net hun potentie en cruciale rol.

Een nauwkeurige invulling met bedachte functies op die plaats zal niet inbreken op de ruimtewerking van het geheel.
Er is vooral nood aan extra functionele ruimtes, liefst niet te ver van de inkom. Ze moeten kunnen worden ingezet voor evenementen op het plein, alsook gemakkelijk worden gekoppeld aan het toeristisch infopunt.

De hoofddoelstelling is de accommodatie zo breed en toekomstbestendig mogelijk in te richten, zodat uiteenlopende scenario’s mogelijk zijn.

De akoestiek van de O.L.V. Hemelvaartkerk wordt als kwalitatief ervaren voor samenzang en orgelspel.
De beoogde nevenbestemmingen van de O.L.V. Hemelvaartkerk stellen evenwel andere eisen (oa. lagere nagalmtijd) aan het akoestisch klimaat van de kerk.

Het monumentale orgel krijgt twee vleugels. Deze functioneren ondermeer als gordijnkast. Zo kunnen de gordijnen een belangrijke akoestische verbetering bieden bij een tentoonstelling of lezing, maar kunnen ze ook terug weggeborgen worden in geval van een orgelconcerto.

‘Polderen’ is een Nederlands begrip dat staat voor overleg en compromis om tot een gedragen akkoord te komen. En hoewel dit begrip tegenwoordig soms een negatieve bijklank heeft, geloven wij dat voor dit project, voor een kerk die zo na aan het hart ligt van de omwonenden, het ontwerp door alle stakeholders gedragen moet worden.

Voor het polderdorp Watervliet kan het begrip eigenlijk niet treffender gekozen worden. Wij gaan volop voor een gedragen ontwerp, in overleg met de burgers, ‘De vrienden van Watervliet’, de gemeente Sint-Laureins en de kerkfabriek van Watervliet.

Team Kampvuur behartigt architectuur, interieur, technieken, scenografie en coördineert de onderaannemingen akoestiek, stabiliteit en landschap.