Verdichten is een absolute must als we aan de toenemende vraag naar woningen en hun betaalbaarheid willen voldoen.
Een hogere densiteit mag evenwel niet verstikkend werken; ze dient op een intelligente wijze te worden aangepakt met publieke meerwaardecreatie.

Het, in opdracht van de SHM GOEDKOPE WONING door AWG en DENC!-STUDIO, nieuw uitgewerkt masterplan voor de bestaande sociale woonwijk LANGE MUNTE Kortrijk voorziet in de selectieve renovatie van 143 en de selectieve sloop van 58 woongelegenheden.
De oudste woningen zijn in aanzienlijk slechtere staat en worden als eerste aangepakt. Dit samen met de éénlaagse woningen die de slechtste woondensiteit presenteren.

Door de sloop integraal in de eerste fase te organiseren, kan de vervangingsbouw de noodzakelijke verhuisbewegingen managen.
Met de bouw van zo’n 164 nieuwbouwwoningen, zullen we een densiteitsverhoging realiseren van 201 naar 307 woongelegenheden, zónder extra footprint. Het aanbod wordt hierbij gediversifieerd.

Door specifieke positionering van de nieuwe gebouwen worden er clusters gevormd met de bestaande woningen, die elk een eigen binnengebied zullen begrenzen. Hiermee wordt het openbaar domein van een zekere geleding voorzien.

De omgeving is in zijn bestaande toestand reeds vrij groen, maar mist duidelijk structuur, diversiteit en gebruikskwaliteit. Bovendien is de specifieke aanleg vrij onderhoudsintensief en derhalve duur.

De binnengebieden zullen autovrij worden gemaakt en in het groen worden opgeladen met collectiviteit onder de vorm van moestuinen, speelplekken,… De bestaande garages zullen vervangen worden door doelmatiger bergingen, die samen met een lage groene erfafscheiding een aangenamere overgangsgradiënt zullen vormen t.a.v. de privé tuintjes.
Hiermee samen zullen ook de oorspronkelijke ontsluitingen van de woningen weer in gebruik worden genomen en de straatnaam verwarring opgehelderd worden.

De herstructurering van de wijk heeft zeker ook een weerslag op de openbare groenstructuren. Een inspanning zal geleverd worden om de belangrijke ontsluitingswegen als de Wielewaallaan beter in te bedden in de wijk, door verkleinen van het wegprofiel en beperken van de overmatige parkeerstroken. Hierdoor wordt de barrièrewerking verminderd en kunnen de groenstructuren vloeiender doorlopen.
Ook de aansluiting naar de groene zone achter de voormalige kerk wordt zachter gemaakt, door de vervanging van enkele dichte rijen woningen door meer solitair ingeplante urban villa's in het groen.

Rekening houdend met de authenticiteit, het karakter en de historiek van de bestaande wijk, wordt weloverwogen de keuze gemaakt voor behoud en energetische renovatie van een groot aandeel van de bestaande woningen gecombineerd met vervangende nieuwbouw. Bij het (ver-)bouwen zal uiteraard gebruik gemaakt worden van gezonde materialen en bouwmethodes.

Het begrip duurzaamheid wordt zo breed mogelijk opgevat. Het gaat niet alleen om energiezuinigheid en CO2-neutraliteit, maar even goed over de sociale cohesie in de wijk, over het motiveren van de bewoners voor een milieubewuste manier van leven en om een voorbeeldige aanleg en gebruik van de publieke ruimte. Op deze manier kan de sociale wijk getransformeerd worden tot een ecologische en duurzame wijk, ook in bewonersgedrag.

Deze transformatie vertrekt vanuit een nieuwe stedenbouwkundige onderlegger voor de wijk die de omgevings- en belevingswaarde verhoogt. Een hogere dichtheid, een goede oriëntatie van de gebouwen, voldoende presterende woningen, meer collectief groen, minder infrastructuur, een verantwoorde afwatering en riolering… dienen de leefbaarheid en woonkwaliteit te verbeteren.

De sloop van een aantal (vooral gelijkvloerse) woningen en bijgebouwen geeft ruimte voor nieuwe bebouwing zonder bijkomende druk op het groene karakter van de wijk. De nieuwe bebouwing zorgt voor een grotere diversiteit aan woningtypes en voorzieningen in de wijk met een betere afstemming op het profiel van de huurders.
Compacte woonstempels, gevormd door een variatie aan bestaande en nieuwe woningen, vormen een tussenschaal tussen bewoner en wijk. Het samen wonen rond collectieve binnengebieden, in zowel 'grondgebonden' als 'gestapelde' en 'geschakelde' typologieën, brengt de buren op een tastbaar aantal, zorgt voor sociale verankering en geborgenheid.

Er wordt voorrang gegeven aan de zachte weggebruiker en het openbaar vervoer. De bestaande infrastructuur met parkeren voor de deur of op eigen kavel wordt ontmanteld. De auto wordt in gemeenschappelijke voorzieningen geparkeerd. Grote oppervlaktes (asfalt-)verharding worden omgezet naar kwalitatieve private of collectieve buitenruimte.

De grotere compactheid van de gebouwen en beperktere footprint van de infrastructuur dragen bij tot een beter gestructureerde open ruimte (privaat – collectief – openbaar). De open ruimte wordt streekeigen aangeplant en geactiveerd. De padenstructuur verbindt niet enkel de woonstempels maar ook moestuinen, speelplekken, rustplekken… Het brengt de bewoners dichter bij hun natuurlijke omgeving , laat verantwoord mede- en collectief gebruik toe.
(In)filtratiebekkens en open grachten dragen bij tot een integrale waterhuishouding. Een integraal systeem voor de energieproductie en –beheer wordt opgezet.